Prezydent podpisał nowelizację k.p.c. dotyczącą instytucji wznowienia postępowania w sprawach gospodarczych
W dniu 13 kwietnia b.r. Prezydent podpisał ustawę z dnia 25 lutego 2011 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, która zmienia dotychczasowe brzmienie art. 47922 k.p.c odnoszące się do terminu, w którym można żądać wznowienia postępowania sądowego w sprawach gospodarczych na podstawie art. 401¹ k.p.c.
Konieczność zmiany ww. przepisu wynikała z wyroku Trybunału Konstytucyjnego wydanego w dniu 20.10.2009r. (sygn. SK 6/09).
Zgodnie z dotychczasowym brzmieniem art. 479 22 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.; dalej k.p.c.): „Po upływie dwóch lat od uprawomocnienia się wyroku nie można żądać wznowienia postępowania, chyba że strona była pozbawiona możliwości działania lub nie była należycie reprezentowana”.
Z istoty ww. przepisu wynikało zatem skrócenie podstawowego, na gruncie procedury cywilnej, pięcioletniego terminu wznowienia postępowania, określonego w art. 408 k.p.c., do dwóch lat.
W wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20.10.2009r. Trybunał orzekł, iż art. 47922 k.p.c. w obecnym kształcie nie zapewniał właściwej implementacji art. 190 ust. 4 Konstytucji. Zgodnie ze stanowiskiem Trybunału, przepis ten pozbawiał bowiem stronę postępowania sądowego w sprawie gospodarczej przyznanego z mocy art. 190 ust. 4 Konstytucji prawa do żądania wznowienia postępowania w przypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub z ustawą, na podstawie którego zostało wydane prawomocne orzeczenie.
Zdaniem TK, zakresowa niekonstytucyjność art. 47922 k.p.c. pozostawała także w ścisłym związku z prawem do sądu wyrażonym w art. 45 ust. 1 i art. 77 ust. 2 Konstytucji, według którego ustawa nie może zamykać nikomu drogi sądowej dochodzenia naruszonych wolności i praw. Kwestionowany przepis wyłączał bowiem możliwość realizacji praw podmiotowych wskazanych w tych przepisach konstytucyjnych, a zatem również sanacji postępowań sądowych zakończonych prawomocnym orzeczeniem wydanym na podstawie niekonstytucyjnej normy prawnej. Ponieważ z art. 190 ust. 4 Konstytucji wynika konstytucyjne prawo do wznowienia postępowania, ograniczenie tego prawa przez ustawodawcę zwykłego dwuletnim terminem wynikającym z art. 47922 k.p.c. w istocie w licznych wypadkach zamykało drogę sądową dochodzenia naruszonych wolności i praw.
Nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.