Założenia nowego projektu ordynacji podatkowej

9 października 2017r. został przekazany do Ministerstwa Finansów ustawy projekt opracowany przez Komisję Kodyfikacyjną Ogólnego Prawa Podatkowego, który ma za zadanie wejść w miejsce dotychczasowej, obowiązującej od ponad dwudziestu lat ordynacji podatkowej. Zauważyć należy, iż konsekwentnie, z wielu źródeł, podnoszone są postulaty wprowadzania zmian w przepisach podatkowych, odpowiadających potrzebom stale rozwijającego się rynku i rozwiązujących obecne wątpliwości prawne. Daleko do stwierdzenia, czy projekt pod redakcją profesora Leonarda Etela zostanie zaakceptowany przez Ministerstwo Finansów i następnie uchwalony przez Sejm i Senat oraz podpisany przez Prezydenta RP. Ponadto, trudno przewidzieć, ile poprawek zostanie wprowadzonych do projektu w trakcie ścieżki legislacyjnej, także na ile będzie przypominał obecny projekt. Jednakże, wartym uwagi jest zapoznanie się z zaproponowanymi rozwiązaniami.

Istotną propozycją jest możliwość skorzystania przez każdego podatnika z odpłatnej kontroli przeprowadzonej przez organ na złożony wniosek. W przeciwieństwie do dotychczas obowiązującego jedynego podobnego środka prawnego, czyli indywidualnych lub ogólnych interpretacji, organ wydawałby w sprawie decyzję. Jest to zupełnie odmienne rozwiązanie. Organ, zamiast być związanym wnioskami i stanem faktycznym przedstawionym przez wnioskodawcę, w takim przypadku prowadziłby postępowanie wraz z wszystkimi konsekwencjami i środkami odwoławczymi. Należy podkreślić, iż w powyższym przypadku decyzja dotyczy wyłącznie konkretnego stanu faktycznego i w przeciwieństwie do interpretacji inne podmioty nie będą mogły się na nie powoływać.

Projekt zakłada również rozszerzenie zasady in dubio pro tributario.  Zasada,  która została literalnie dopisana do ordynacji podatkowej w 2015r., znana była już wcześniej doktrynie, która na podstawie wykładni celowościowej całości przepisów dochodziła do takich samych wniosków. Polega na uznaniu, że w przypadku wątpliwości, których nie da się usunąć, należy je rozstrzygać na korzyść podatnika. Jednakże, jak do tej pory, dotyczy ona jedynie wątpliwości prawnych, zaś proponowane przepisy przenoszą in dubio pro tributario również na stan faktyczny sprawy. Czyli, jeśli organ podatkowy po wszechstronnym i całościowym zebraniu materiału dowodowego, mimo wszystko dalej ma wątpliwości odnośnie okoliczności, które przesądzają o odpowiedzialności podatkowe podmiotu, zobowiązany byłby rozwiązywać je na korzyść podatnika. Projekt Komisji Kodyfikacyjnej zakłada również dopuszczenie do dotychczas odrzuconej możliwości uiszczenia zobowiązań podatkowych przez osobę trzecią a nie podatnika. Do tej pory, w przypadku zapłaty podatku za inną osobę zobowiązanie nie wygasało. Zgodnie z nowelizacją, zapłata przez osobę trzecią, do wysokości 5 tys.zł powoduje wygaśnięcie podatku, odsetek za zwłokę, także nawet kosztów postępowania.

Znaczące zmiany dotyczą również instytucji umorzenia podatku. W obecnym stanie prawnym, podatnik uprawniony jest do złożenia wniosku o umorzenie wyłącznie, gdy minął już termin wymagalności zobowiązania podatkowego. Oznacza to, iż w przypadku odmowy ze strony organu podatkowego automatycznie naraża się na odsetki za zwłokę oraz odpowiedzialność karno – skarbową. Nietrudno zauważyć, iż przepisy te w praktyce nie były stosowane, skoro podatnicy obawiali się konsekwencji. Dlatego też propozycja zakłada prawo składania wniosku w okresie, kiedy zobowiązanie podatkowe nie jest jeszcze także wymagalne, czyli w przypadku odmowy umorzenia przez organ, podatnik nie naraża się na odsetki i odpowiedzialność karną. Prawdziwa rewolucja dotyczy podatkowych terminów przedawnienia. Założeniem jest stworzenie dwóch odrębnych terminów, osobno dla określenia wymiaru należności publiczno-prawnej oraz osobno dla poboru podatku. Wprawdzie wydaje się, że okres przedawnienia zostaje w ten sposób znacząco wydłużony, jednakże kompleksowa wykładania z pozostałymi proponowanymi przepisami całkowicie ten obraz zmienia. Mianowicie, przygotowano odmienny w stosunku do dotychczasowego, katalog przesłanek prowadzących do zawieszenia terminu przedawnienia. Odpadłaby dotychczas obowiązująca przesłanka zawieszenia biegu przedawnienia w przypadku wszczęcia postępowania o przestępstwo bądź wykroczenie skarbowe. Regularnie pojawiają się głosy, że organy wykorzystują wskazany przepis wyłącznie do ograniczenia biegu przedawnienia, nie mając żadnych merytorycznych podstaw do wszczęcia takiego postępowania.  W przypadku wejścia w życie proponowanych zmian wskazana praktyka stałaby się niedopuszczalna. Dlatego też komentatorzy proponowanej nowej ordynacji podatkowej podkreślają szansę na stworzenie realnych i definitywnych a nie wyłącznie iluzorycznych terminów przedawnienia należności.

Pozostaje oczekiwać, czy i w jakim kształcie proponowana nowa ordynacja podatkowa stanie się częścią porządku prawnego.

Komentarze |0|

Legenda *) Pola oznaczone gwiazdką są wymagane
**) Możesz używać tych znaczników i atrybutów HTML: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>
Kategoria: zmiany w prawie