Kiedy umowa sponsorska może być dla przedsiębiorcy opłacalna?
Sponsoring jest w dzisiejszych czasach zarówno bardzo popularną formą promocji przedsiębiorców, jak również źródłem szybkiego i prostego zarobku dla podmiotów sponsorowanych. Wśród tej drugiej grupy znajdują się m.in. kluby sportowe, różnego rodzaju stowarzyszenia i fundacje, a nawet tzw. celebryci (w tym artyści, muzycy, aktorzy, itp.). Podmioty te uzyskują określone korzyści (najczęściej środki pieniężne) w zamian za promowanie marki lub wizerunku przedsiębiorcy, np. poprzez noszenie stroju z logo sponsora, wystawienie baneru sponsora na stadionie, a czasem po prostu pojawienie się w określonym miejscu lub rozpowszechnienie swojego zdjęcia z danym produktem.
Umowa sponsoringu niesie za sobą wiele zalet, zarówno dla sponsorów, jak również i podmiotów sponsorowanych. Jednak jak dobrze skonstruować umowę, aby „nie stracić”?
Jak w każdej umowie, strony powinny precyzyjnie określić swoje obowiązki. Jeżeli zatem przedsiębiorca dogaduje się z klubem sportowym, że klub ten umieści logo sponsora na koszulkach zawodników, a także wystawi baner na murawie przed meczem, warto ustalić wielkość reklamy, częstotliwość jej upubliczniania czy rodzaj rozgrywek (np. czy tylko przed meczami ligowymi czy również towarzyskimi?), można też zastrzec, aby baner nie pojawiał się obok baneru naszego największego konkurenta, a także wiele innych, pozornie błahych kwestii, które w praktyce będą decydowały o skuteczności reklamy.
Jednakże niniejszy artykuł chciałabym poświęcić przede wszystkim kwestii podatkowej. Od odpowiednich ustaleń i zapisów w umowie może bowiem zależeć, czy i ewentualnie jaki podatek będą musiały zapłacić strony tejże umowy, a także jak będą mogły rozliczyć poniesione z tego tytułu koszty.
Pierwszym warunkiem jest, aby strony ustaliły wzajemne świadczenia w oparciu o zasadę ekwiwalentności. Jeżeli wartość świadczenia którejkolwiek ze stron będzie przewyższała wartość drugiego świadczenia, będziemy mieli do czynienia z darowizną, która podlega opodatkowaniu zgodnie z zasadami określonymi w Ustawie z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków
i darowizn (Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768, z późn. zm.).
Jeżeli strony ustalą ekwiwalentne świadczenia, ww. ustawa nie będzie miała zastosowania. Jednakże w przypadku, gdy świadczenie sponsora będzie wyłącznie pieniężne, to w świetle Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U.2017.1221 t.j. z dnia 2017.06.24), usługa reklamowa wynikająca z umowy sponsorskiej będzie rozumiana jako odpłatne świadczenie usług
i zgodnie z art. 5 ust. 1 ww. ustawy będzie podlegać opodatkowaniu. Właściwą będzie stawka 23 %. Warunkiem jest jednak, aby obie strony były czynnymi płatnikami podatku VAT. Takie stanowisko znajduje również odzwierciedlenie w interpretacjach podatkowych, np. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 23 sierpnia 2012 r. (sygn. IPPP2/443-523/12-4/AO).
Co zatem z podmiotami, które nie są czynnymi płatnikami podatku VAT? One też prowadzą działalność gospodarczą w rozumieniu Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U.2017.201 t.j. z dnia 2017.02.01). Jednakże jeżeli u tych podmiotów wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł, to mogą one na podstawie art. 113 ust. 1 Ustawy o podatku od towarów i usług skorzystać ze zwolnienia podmiotowego, a tym samym nie spoczywa na nich obowiązek posiadania statusu czynnego płatnika podatku VAT. Dzięki temu sponsor nie będzie musiał płacić podatku VAT od przekazanych środków pieniężnych w zamian za usługę reklamy.
Inaczej sytuacja będzie się jednak kształtować, jeżeli sponsor w zamian za reklamę nie będzie przekazywał środków pieniężnych, a towary lub usługi. W świetle prawa podatkowego, zarówno świadczenie podmiotu sponsorowanego, jak również sponsora, będą podlegały odrębnemu opodatkowaniu. Oba te podmioty będą tym samym zobowiązane do wystawienia faktur VAT dokumentujących ich świadczenia.
Najistotniejszą informacją z punktu widzenia przedsiębiorcy może być jednak ta odpowiadająca na pytanie: co dalej z tymi kosztami? Otóż, jeżeli sponsor w zamian za usługi reklamowe przekazuje środki finansowe, a podmiot sponsorowany nie jest czynnym płatnikiem VAT, wydatki sponsora np. na wsparcie finansowe klubu sportowego mogą być przez niego zaliczone w całości w ciężar kosztów uzyskania przychodów, zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U.2016.1888 t.j. z dnia 2016.11.24). Taka możliwość została potwierdzona m.in. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 30 listopada 2007 r. (sygn.: ILPB3/423-85/07-4/EK). W tym celu należy uzyskać rachunek, który podmiot sponsorowany ma obowiązek wystawić na żądanie sponsora (tak m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 23 grudnia 2016 r., sygn.: 2461-IBPB-1-2.4518.38.2016.2.BD).
Natomiast jeśli podmiot sponsorowany jest czynnym płatnikiem VAT, Sponsorowi przysługuje prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zawartą w fakturze wystawionej przez podmiot sponsorowany za usługi reklamowe (tj. 23% wartości świadczenia). Dopiero pozostała część wydatków będzie mogła być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów.
Tak jak wspomniałam powyżej, jeżeli sponsor w zamian za usługi reklamowe przekaże towary lub usługi, a nie środki pieniężne, wtedy obie czynności podlegałyby opodatkowaniu. Konsekwencją powyższego będzie uprawnienie obu stron do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a także do zaliczenia pozostałych wydatków do kosztów uzyskania przychodu.
Najmniej korzystną w tym zakresie okazuje się darowizna, bowiem w jej przypadku sponsor nie będzie miał żadnego prawa do zaliczenia swoich wydatków do kosztów uzyskania przychodu, ani też obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Z powyższego wynika przykry wniosek, iż przedsiębiorcy nie powinni „dawać nic za darmo”, bowiem za niewątpliwymi korzyściami i satysfakcją z niesienia pomocy innym, kryje się jeszcze obowiązek podatkowy i brak możliwości rozliczenia swoich wydatków.