Przewoźnicy towarów wrażliwych pod lupą Krajowej Administracji Skarbowej – projekt zmiany ustawy o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów
Nowelizacja ustawy o systemie monitorowania drogowego przewozu czeka na podpis Prezydenta. Wszystko wskazuje na to, że od października 2018 r. zaczną obowiązywać przepisy wprowadzające nowe obowiązki na przewoźników tzw. towarów wrażliwych.
Ratio legis nowej regulacji
Jak wskazano w uzasadnieniu rządowego projektu nowelizacji ustawy, nowe przepisy mają na celu ulepszenie monitoringu przewozu tzw. towarów wrażliwych. W tym celu, ustawodawca nałoży na przewoźników obowiązek udostępniania swoich danych geolokalizacyjnych. Nowe przepisy będą nowym narzędziem w walce z przypadkami tzw. wyłudzania podatku od towarów i usług.
Nowe obowiązki przewoźników
W myśl nowych przepisów, na każdym przewoźniku będzie ciążył obowiązek zainstalowania w pojeździe służącym do przewozu towarów wrażliwych, „lokalizatora”. W myśl przepisu art. 2 pkt 2a ustawy, lokalizator to telekomunikacyjne urządzenie końcowe wykorzystujące technologie pozycjonowania satelitarnego i transmisji danych, na którym zainstalowano oprogramowanie udostępnione przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (SKAS), służące do monitorowania trasy przewozu towaru. Oprogramowanie udostępniane będzie przez SKAS nieodpłatnie.
Lokalizator umożliwi organom Krajowej Administracji Skarbowej określenie dokładnego położenia każdego pojazdu transportującego towary takie jak np. susz tytoniowy, paliwa. Pozytywnie należy ocenić unormowanie według którego, przewoźnicy będą mogli wykorzystywać w tym celu własne urządzenia posiadające system geolokalizacji (np. smartfony, tablety). W takim przypadku, będą oni zobowiązani do pobrania aplikacji KSAS. Nie będzie więc konieczności zakupu specjalnego urządzenia umożliwiającego nadzór nad przewozem towarów.
Analiza dostarczanych danych
Powstaje więc pytanie, kto będzie analizował nadsyłane przez przewoźników dane. Zgodnie z projektem, analizę danych przeprowadzać będzie wyznaczona jednostka sektora finansów publicznych. Pozyskane dane mają być następnie przekazywane szefowi Krajowej Administracji Skarbowej, który będzie podejmował decyzje o przeprowadzeniu ewentualnej kontroli. Przy czym zgodnie z projektem, dane te mają być przechowywane 12 miesięcy wraz z dodatkowym obowiązkiem szefa KAS do dokonywania przeglądu danych co trzy miesiące. W sytuacji, gdy toczyłoby się postępowanie administracyjne, dane będzie można przechowywać maksymalnie do czasu prawomocnego zakończenia postępowania.
Sankcje za niestosowanie się do obowiązków nałożonych przepisami ustawy
Obowiązkiem kierującego pojazdem będzie uruchomienie lokalizatora przed rozpoczęciem przejazdu albo niezwłocznie po wjeździe na terytorium kraju. Na kierującego, nałożono również obowiązek wyłączenia lokalizatora po dokonaniu przewozu towarów i dostarczeniu ich do miejsca przeznaczenia albo wyjazdu z terytorium kraju. Co ważne, nie będzie możliwe wyłączenie lokalizatora w trakcie dokonywania przejazdu. Nie wywiązanie się przez przewoźnika z ww. obowiązku będzie karane grzywną w wysokości do 10.000,00 zł.
Dodatkowo, w przypadku gdy w trakcie przejazdu powstaną problemy urządzeniem, trwające ponad godzinę, przewoźnik będzie zobowiązany do zatrzymania się na najbliższym parkingu lub zatoce postojowej. Dalszy transport będzie mógł być kontynuowany, w sytuacji, gdy:
- przywrócona zostanie sprawność urządzenia lokalizacyjnego albo
- towar zostanie przeładowany na środek transportu wyposażony w sprawne urządzenie lokalizacyjne albo
- po nałożeniu zamknięć urzędowych na towar lub środek transportu albo zarządzony zostanie konwój towarów.
Kontynuowanie przewozu mimo niesprawności systemu geolokalizacyjnego, nie włączenie albo wyłączenie urządzenia lokalizacyjnego będzie wiązało się z grzywną dla kierującego w wysokości od 5.000,00 zł do 75.000,00 zł.
Taka redakcja przepisów wskazuje na jednoznaczne rozgraniczenie odpowiedzialności poszczególnych podmiotów.
Nowelizacja rozszerza obowiązki nałożone na przewoźników oraz kierowców przewożących tzw. towary wrażliwe. Zwiększa również kontrolę Krajowej Administracji Skarbowej nad tego typu przewozami.
Zgodnie z przepisami intertemporalnymi do przewozów towarów rozpoczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie przepisów nowelizowanej ustawy, stosowane będą przepisy obowiązujące w dniu rozpoczęcia tego przewozu.