Niezbędnik Prawa Żywnościowego – Powiedz mi co jesz, ja powiem Ci kim jesteś …
Powszechnym zjawiskiem stało się przypisywanie żywności walorów podobnych do produktów przemysłowych, tu reklama czyni to, co chce jej autor. Aura optymizmu wokół jogurtów, czekoladek, czy kiełbasek prezentowanych na rozmaite sposoby napędzana przez machinę medialną sprawia, że chcemy tych produktów używać niemalże, jak szamponu zapobiegającego wypadaniu włosów. Ale chcemy też wiedzieć, co nam się oferuje. Informacja również w przypadku żywności jest najbardziej wartościowym dobrem rynkowym, zwłaszcza ta prawdziwa i to na tym tle ścierają się oczekiwania konsumentów i obowiązki producentów. Dziś etykieta produktu spożywczego dzięki zasadzie tracebility opowiadać powinna jego historię… i przez to stawać się środkiem komunikacji między producentem a konsumentem. Niejednokrotnie jednak treść etykiety pozostaje kodem rozpoznawalnym wyłącznie producentom, który rozszyfrowany bywa przez bardziej dociekliwych konsumentów. Nie zawsze też występuje zgodność między tym, co znajduje się w oznakowaniu produktu, a tym, co się tam znajdować powinno.
W praktyce Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno – Spożywczych stwierdza naruszenia tego podstawowego obowiązku producentów…. Na przykład stwierdzano, że w chlebie, nie podano w wykazie składników polepszacza, substancji alergennych takich jak gluten, mączka sojowa, a w przypadku ryb – zaniżoną wartość mięsa ryby w stosunku do wartości deklarowanej na etykiecie. Uniknięcie sankcji możliwe jest tylko, gdy do naruszeń obowiązków znakowania produktów nie dochodzi, a to wymaga jednak pogłębiania znajomości, bo jak wiadomo i w tym wypadku nieznajomość prawa szkodzi. Czy wiesz, że…na przykład:
– nie wolno używać sformułowania „BEZ KONSERWANTÓW” na opakowaniach zawierających jogurt i inne produkty mleczne ?
– oznakowanie środka spożywczego powszechnie spożywanego nie może zawierać określenia „DIETETYCZNY”, ani w inny sposób sugerować, że jest to środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego ?
– środki spożywcze niebędące preparatami do początkowego żywienia niemowląt nie mogą być oznakowane, prezentowane, reklamowane i wprowadzane do obrotu w sposób wskazujący lub mogący sugerować, że są wystarczające do zaspokajania potrzeb żywieniowych zdrowych niemowląt przez pierwsze 6 miesięcy życia ? …
Każdy przedsiębiorca musi pamiętać przy znakowaniu żywności, że m.in. :
1) oznakowanie środka spożywczego nie może wprowadzać w błąd, w szczególności:
– co do charakterystyki środka spożywczego, w tym jego nazwy, rodzaju, właściwości, składu, ilości, trwałości, źródła lub miejsca pochodzenia, metod wytwarzania lub produkcji,
– przez przypisywanie środkowi spożywczemu działania lub właściwości, których nie posiada,
– przez sugerowanie, ze środek spożywczy ma szczególne właściwości, jeżeli wszystkie podobne środki spożywcze mają takie właściwości
2) przypisywać środkowi spożywczemu właściwości zapobiegania chorobom lub ich leczenia albo odwoływać się do takich właściwości, poza prawnie dopuszczonymi wyjątkami
3) środek spożywczy należy oznaczyć zrozumiale i czytelnie dla przeciętnego konsumenta oraz w języku polskim
4) artykuł rolno – spożywczy musi zawierać informacje istotne pod kątem jakości handlowej oraz dane identyfikujące producenta
5) nazwa nie może być zastąpiona znakiem towarowym, nazwą marki, czy nazwą handlową oraz musi spełniać wymagania określone w przepisach prawa żywnościowego.